به سایت رسمی:  روستای فرح دین خوش آمدید.

                                            

                                                   تحقیق و اطلاعات : خداداد امیری

* اینجانب خداداد امیری شاعر و نویسنده ای محروم از روستای فرح دین می باشم که تمام تلاش خود را صرف روستای فرح دین کرده ام تا نام این روستا را زنده نگهدارم.

 فعلا در مشهد مقدس ساکن هستم و گاهی مشغول نوشتن کتاب و شعر به زبان کرمانجی می باشم.

                                          « آشنایی با روستای فرح دین »

روستای فرح دین در فاصله ۱۲۰  کیلومتری شمال غربی شهرستان: بجنورد  واقع شده است.

طول جغرافیایی این روستا 51 دقیقه و 56 درجه        و      عرض جغرافیایی 56 دقیقه و 37 درجه

و ارتفاع از سطح دریا 920 متر می باشد.

این روستا  یکی از روستاهای محروم و دور افتاده از بخش راز و جرگلان می باشد. 

 فاصله این روستا تا شهر راز حدود ۳۵ کیلو متر می باشد. این روستا از شرق با روستاهای: کلاته حاجی عبدالله( عبدالله آباد)  و تنگه ترکمن و  از غرب با روستاهای زرنه و امانلی و از شمال غربی با روستای امام دره و از جنوب با روستای شهرک کالیمانی همسایه می باشد.فاصله این روستا از شرق تا روستای حاجی عبدالله ( عبدالله آباد) حدود 3 کیلو متر و تا روستای تنگه ترکمن حدود 7 کیلومتر و تا روستای تنگه راز حدود 10 کیلومتر می باشد. فاصله این روستا از سمت غرب تا روستای زرنه حدود 6 کیلومتر و تا روستای امانلی حدود 9 کیلومتر می باشد. و از سمت شمال غربی تا روستای امام دره حدود 10 کیلومتر می باشد.

این روستا طبق سرشماره سال 1385 دارای 55 خانوار و 211 نفر جمعیت می باشد.

* وجه تسمیه نامگذاری این روستا به روایتهای گوناگون می باشد.

بعضی از مردم بی سواد، بدون آنکه اطلاعاتی داشته باشند، نام روستا را که فرح دین می باشد، حروف (ح) را به (د) وصل کردند و نام آن را فرحدین نوشتند.          

در صورتیکه نام روستا فرح دین می باشد و در بیشتر مدارکها به همین نام نوشته شده، مثلا در شناسنامه های مردم روستا و در روی تابلوی ورودی روستا و در کتابهای جغرافیایی مانند: 

جغرافیای شهرستان بجنورد و کتاب فرهنگ و آبادیها و مکانهای  مذهبی کشور، اثر دکتر محمد حسین پاپلی یزدی                                                  

 *هرکسی نام روستای فرح دین را فرحدین بنویسد، اشتباه می باشد. 

عده ای هم نام روستای فرح دین را فرج دین نوشتند. چون اطلاعاتی از نام روستا نداشتند.                  

*فرح دین به معنی شادی و برقراری دین اسلام می باشد            

   اما اگر آن را فرج دین بنویسند، در زبان کرمانجی به معنی فرج دیوانه می باشد که اشتباه است.

فره دین در زبان کرمانجی به معنی ظرف دیدن است. اعتمال دارد مردم چند عدد از همین ظرف های کوزه ای را در این روستا کشف کرده اند که دلیل نامگذاری این روستا هم به این دلیل است.

بعضی هم نام آن را فروع دین و چشمه فروردین می خوانند. چون آب آشامیدنی این روستا در ماه فروردین زیاد و در بیشتر ماه ها کم می باشد.  پس چشمه فروردین درست است.

عده ای از مردم نام این روستا را  فریدون شهر می خوانند.

بعضی دیگر  نام آن را فخرالدین می نامند و اعتقاد دارند امامزاده مدفون در زیر درختان چنار مربوط به همین نام می باشد.  عده ای دیگر نام آن را به فریدون عطار: شاعر نیشابوری نسبت می دهند.

آب و هوای این روستا نصبتا معتدل می باشد.

گویش محلی این روستا: کرمانجی ، رازی ، ترکی ، تاتی می باشد.

مهم ترین زبان و یا رایج ترین لهجه این روستا زبان رازی می باشد.  این روستا دارای ۴ طایفه می باشد: ۱- طایفه کرمانجها  ۲- طایفه رازی ها ۳- طایفه بلوچ ها ۴- طایفه بربری ها می باشد.

کرمانجها از  روستای آلخاص شهرستان شیروان . رازی ها  از شهرهای کرمان و شهر راز .  بلوچ ها از روستای گیفان بجنورد.  بربری ها از شهرستان مشهد.  ترک ها از روستای زیدر شهرستان شیروان به این روستا مهاجرت کرده اند.

رازی ها که از شهرهای کرمان به این روستا مهاجرت کرده اند، زبان اصلی خود را که زبان فارسی بود فراموش کرده و به زبان رازی صحبت می کنند.

کرمانجها هم به دلیل همسایه بودن با رازی ها به زبان آنها صحبت می کنند.

بربری ها هم که زبانشان فارسی دری بود به زبان رازی صحبت می کنند.

و بلوچ ها  هم  به زبانهای کرمانجی و تاتی  صحبت می کنند.

ترک ها هم زبان خود  را ترک کرده و به زبان رازی صحبت می کنند.

در نتیجه زبان رازی زبان  رایج در بین مردم روستای فرح دین می باشد.

* شغل اصلی این روستا: کشاورزی و دامداری می باشد.  محصولات مهم این روستا: گندم، جو ، چغندر، پنبه و زیره می باشد.

به دلیل نبودن امکانات در این روستا، حدود ۵۰ خانوار از جوانان روستا به شهر های: بجنورد ، شیروان ، مشهد و تهران  مهاجرت کرده اند. 

* رود مهم این روستا رودخانه خرتوت می باشد.  سیلاب های عظیم و خطرناک از این رودخانه عبور می کند و خسارت  مالی و جانی به روستا وارد می کند.

* پل این روستا هم به دلیل خسارت وارده از این سیلاب ها  خراب و به حال خود رها شده است.  مردم  به دلیل نبودن پل برای گذشتن از رودخانه با مشکل مواجعه می باشند.  این روستا سرویس رفت و برگشت به مرکز استان خراسان شمالی را ندارد.  مردم مجبوردند از بجنورد تا روستا ، هر نفری حدود ۶ هزار تومان کرایه بپردازند.

* امکاناتی که در روستای فرح دین وجود دارد عبارت است از: مدرسه ابتدایی شهید پاکزاد ، مسجد حضرت ابوالفضل العباس ، نانوایی ، لوله کشی آب آشامیدنی ، وجود برق و تلفن ثابت می باشد.

و جهت سوخت زمستانی از نفت سفید استفاده می کنند.  جاده آسفالته از ۱ کیلومتر روستا عبور می کند.

نام مدرسه فرح دین تا قبل از سال ۱۳۶۰ نام آن دبستان: ۱۵ خرداد بود و در سال ۱۳۶۰ که شهید پاسدار علی اکبر پاکزاد که در عملیات والفجر ۸ به شهادت رسید، به خاطر نام آن شهید جلیل القدر نام مدرسه از ۱۵ خرداد به شهید پاکزاد نامیده شد.

* امکاناتی که در این روستا وجود ندارد عبارت است از: نداشتن سرویس رفت و برگشت ، تنها ۳ شبکه تلویزیونی در این روستا از گیرنده روستای تنگه ترکمن دریافت می شود.

آنتن دهی تلفن همراه هم در این روستا ضعیف می باشد، فقط خط ایرانسل کم و بیش از گیرنده روستای تنگه ترکمن قابل دریافت می باشد.

این روستا از داشتن خانه بهداشت ، مدرسه راهنمایی ، جاده آسفالته ، لوله کشی گاز ، نبودن مغازه ، زمین ورزشی ، دفتر پست محروم می باشد.

دره های این روستا عبارتند از:دره های نواحی شمالی :  دره نانی ، دره بایرام ساعت ( حسن ) ، دره علی  حسین ، دره قاسم ، دره چک ، دره کربلایی نو روز ، دره حسین بربری ، دره شیرین بادیان‌

دره های نواحی جنوبی: دره سیب ، دره میم  ، دره چنار( کالیمانی) ، دره فرح دین ، دره عزیز( دره تنگ ) ، دره گشاد ، دره محمد علی( بابا نظر) ، دره صادق ، دره پلنگ ، دره شیخ علی ، دره مسجد

بزرگان و ریش سفیدان  این روستا در گذشته  4 نفر به نام های زیر بوده اند که این روستا را آباد و تبدیل به روستا کرده اند.

1- مرحوم حاجی علی محمد محمدی  2- مرحوم بابا نظر نظری 3- مرحوم حاجی کربلای نوروز پاکزاد 4- قاسم امیری

بخشی ها و نوازندگان قدیمی این روستا عبارتند از : 1- مرحوم براتعلی خاکسار 2- رمضان زرگر سلمانی

بخشی ها و نوازندگان کنونی این روستا عبارتند از: 1- علی خاکسار 2- دلاور خاکسار 3- قاسمعلی خاکسار 4- سهراب خاکسار 5- هانی امیری 6- نصر الله رحیمی

مداحان و نوحه خوانان این روستا عبارتند از: 1- علیرضا مؤیدی 2- براتعلی رحیمی  و ...

* محل تفریحی این روستا: دره ی چنار  و  دره ی قاسم و ... می باشد.

یکی از دره های خطرناک و آسیب پذیر این روستا، دره نانی می باشد: از این دره سیلاب های خطرناک عبور می کند و به کشاورزان ضرر می رساند و با هر بارندگی قسمتی از زمین کشاورزی از بین می رود و قیچی می شود.

بیشتر زمین های کشاورزی به وسیله ی همین سیلاب ها تخریب شده است.

دره ی چنار مورد اعتقاد مردم این روستا می باشد. چشمه آب آشامیدنی این روستا هم در این مکان وجود دارد. در این دره چند درخت تناور چنار وجود دارد که مردم روستا آنها را محترم و عزیز می دانند. آنها شکستن یا سوزاندن این درختان را جایز نمی دانند، چون اعتقاد دارند که امامزاده ای در زیر این درختان مدفون می باشد.  مردم روستا به این درختان نخ و پارچه می بندند و حاجات خود را می خواهند.

در این روستا آثار باستانی زیادی کشف شده است از جمله آنها: کشف کاشی و کوزه های سفالی که مربوط به دوره ساسانیان می باشد. 

 در پایان از تمام دوستان و آشنایان و خوانندگان عزیز و گرامی دعوت می شود، ما را در سایت روستای فرح دین یاری کنند و نظرات و انتقادات و پیشنهادات خود را با ما در میان بگذارند، تا انشاء الله در آینده ای نزدیک اطلاعات کامل به همراه تصاویری از این روستا به دست آید.